Kanser ameliyatlarından lenf bezleri neden alınıyor?
Kanser hücreleri genellikle ilk ortaya çıktıkları bölgenin en yakınındaki lenf bezlerine ilerler. Bu nedenle kanser ameliyatlarında cerrah ana lenf nodlarını da çıkarır ve patalojiye yollar. Örneğin, meme ameliyatlarında koltuk altındaki lenf bezleri de alınır. Kanserin lenf bezlerine yayılıp yayılmadığını bilmek doktorunuzun gerektiğinde sonraki tedavi yöntemlerini (örneğin, radyoterapi ve kemoterapi) planlanması için önemlidir.
Mikrometastaz nedir?
Çok küçük olması nedeniyle görüntüleme testlerinde tespit edilemeyen kanserli hücre oluşumlarıdır.
Bazı kanserler için bu oluşumları bulabilecek kan testleri mevcut. Bu testler kanserli hücreler tarafından kana salgılanan belli proteinlerin miktarını ölçümlüyor,değerlerde yükseliş varsa bu kanserin aktif ve ilerliyor olduğunu gösterebilir.
Bu testler birkaç tür kanser için mevcut:
· Kolon kanseri: CEA
· Over kanseri: CA-125
· Prostat kanseri: PSA
· Testis kanseri: AFP
Doktorunuz lenf bezlerinde kanser bulunup bulunmadığına, kanserin agresiflik derecesine göre eğer mikrometastazdan şüpheleniyorsa kemoterapi, radyoterapi, hormon terapisi gibi ek tedaviler önerebilir.
Ameliyatla birlikte ve sonrasında uygulanan bu tedavilere adjuvan tedavi denir. Amaç kanser hücrelerini yaygınlaşmadan yok etmektir.
Tüm kanserli hücreler metastazlaşır mı?
Metastazın oluşması kansersiz hücrelerin özelliklerine, kanserin başladığı noktadaki bağışıklık sistemi hücrelerine, varış noktasındaki lenf ve kan sisteminde karşılaştığı hücrelerin özelliklerine bağlıdır.
Tüm kanser hücrelerinin tek başlarına metastazlaşma kabiliyeti yok. Varış noktasındaki kansersiz hücreler metastazı bloke edebilir.
Ayrıca kanserin başka bir noktaya ilerlemiş olması mutlaka kanserli tümör oluşturacağı anlamına gelmez. Bazen metastatik kanser hücreleri vardıkları uzak bölgede uykuda olabilir ve yıllar sonra büyümeye başlayabilir.
Metastatik kanserlerin genel semptomları nelerdir?
Metastatik kanserler hiçbir belirti vermeyebilir. Metastaz tarama ve testler sonucu ortaya çıkabilir.
Eğer semptom görülürse bunlar genelde metastazın görüldüğü bölge ile ilintilidir.
Örneğin beyin metastazı yapan bir tümör baş ağrısı, görme ve konuşma problemleri, bulantı, yürümede zorluk ve karıştırma belirtilerine neden olabilir.
Kemik metastazları bazen ağrılı bazen ağrısız ortaya çıkar. Bazen,sepebsiz ya da ufak bir yaralanmada kemik kırılması yaşanabilir.
Metastatik kanser orijinal tümör olmadan ortaya çıkabilir mi?
Hayır. Metastatik kanser bulunduğunda test ve görüntüleme yöntemleriyle tümörün ilk oluştuğu nokta bulunabilir.
İstisnai vakalarda, metastatik kanser tespit edilse bile, bunun kaynağı olan birincil tümör bulunmayabilir. Bu durum "bilinmeye birincil tümör" olarak adlandırılır ve tüm kanser vakalarının yaklaşık %3'ünde görülür.
Örneğin, akciğerde bulunan tümörün metastatik meme kanseri olduğu nasıl belirleniyor?
Yukarıda da açıkladığımız gibi metastatik tümörün hücreleri akciğerde bulunmasına rağmen meme kanseri özelliklerine sahipse, buna akciğerde metastas yapmış meme kanseri denilir ve tedavisi meme kanserine yönelik yapılıyor.
Daha önce kanser tedavisi gördüyseniz ve tekrar kanser teşhisi konulursa bu metastaz mıdır yeni bir tümör mü?
Bu yeni bir tümörde olabilir ancak çoğunlukla metastazdır.
Metastatik kanser tedavisinde ne yöntemler kullanılır?
Metastatik kanser tedavisi, normal kanser tedavilerinden çok farklı değildir. Tedavi için, kemoterapi, radyo cerrahi, radyasyon terapisi, hormon terapisi, cerrahi, lazer-immunoterapi uygulanabilir. Uygulanacak teknik, metastatik kanserin büyüklüğüne, birincil tümöre, metastazın yerine, hastanın yaşına ve sağlık durumuna göre seçilir. Bu teknikler var olan kanserin gelişmesini/yayılmasını önlemeye yöneliktir.
Metastaz tedavisi birincil tümöre uygun olarak yapılır. Örneğin karaciğere metastaz yapmış meme kanseri, meme kanseri hücrelerinin özelliklerini gösterecektir ve tedavisi meme kanserine yöneliktir.
Metastatik kanserler için yeni tedavi yöntemleri var mı?
Bilim adamları metastazı durdurmak ve bağışıklık sistemini desteklemek için farklı yöntemler geliştirmeye çalışıyor. Bu tedaviler geniş çerçevede kullanılabilir hale gelmeden önce klinik çalışma aşamasından geçmesi zorunlu. Başta Amerikan Kanser Enstitüsü NCI olmak üzere birçok kuruluş, hastane, üniversite, tıp fakülteleri ve kanser merkezlerinde yapılan klinik çalışmalara sponsorluk yapıyor. Daha önce klinik çalışma safhasından geçen pek çok yeni tedavi yöntemi onaylandıktan sonra geniş çapta kullanıma sokuluyor.
National Cancer İnstitute internet sitesinde klinik deneylerin listesi mevcut. Bakınız http://www.cancer.gov/clinicaltrials
Angiyojen (angiogenesis) nedir? Metastatik kanser tedavisinde nasıl kullanılır?
Metastatik kanser hücreleri tümör etrafında kan damarları oluşturarak büyüme için gerekli besini sağlarlar. Bu damar oluşturma işlemi angiyojen (angiogenesis) olarak adlandırılır. Kanser araştırmalarında bu kavram üzerinde yoğun çalışmalar bulunmaktadır.
Angiogenesis, tümörler üzerindeki etkisine ek olarak, insan vücudunda (özel durumlarda) gelişme ve büyüme amaçlı olarak da oluşur. Örneğin, anne rahmindeki çocuğun gelişimi için, insan vücudunda bulunan, atardamar, damar ve kılcal damarları oluşturan geniş bir sistemin oluşması gerekir.
Angiyojen indirgeme (angiogenesis inhibition) adı verilen teknikte, bu damar oluşumu engellenerek, tümörün besinsiz kalması amaçlanmaktadır. Bu tekniği kullanan ilk kemoterapi ilacı 2004’de FDA tarafından metastatik kolon kanseri tedavisi kullanımına onayı verilen Avastin (bevacizumab). Bu alanda onaylanmış diğer ilaçların isimleri ve listesi NCI internet sitesinde mevcut.
Sağlıkla kalın,
ET
Kaynak:
http://cancerhelp.cancerresearchuk.org/about-cancer/what-is-cancer/grow/how-a-cancer-spreads
http://my.clevelandclinic.org/disorders/diseases/metastatic_cancer/can_overview.aspx
http://www.cancersupportivecare.com/metastatic.html
http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/Sites-Types/metastatic
http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/Therapy/angiogenesis-inhibitors
http://www.cancer.gov/clinicaltrials
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder