Kanser Tedavisinde Cilt ve Tırnak Problemleri

Kanser tedavisi, özellikle radyoterapi ve kemoterapi, kişinin tedaviye verdiği cevaba, kullanılan ilaca ve kullanım dozuna ve bazen  kansızlık gibi diğer etkenlere bağlı olarak cilt ve tırnak problemlerine yol açabilir. Bu belirtiler herkes de görülmez ve çoğu problem tedavi bittikten sonra normale dönecektir. Tüm değişiklerden doktorunuzu mutlaka haberdar ediniz, özellikle önemli cilt değişikliklerinden hemen tedavi edilmezse kalıcı zarara yol açabilir.
Tırnak problemleri
Tırnakların rengi koyulaşabilir, sararabilir, tırnaklarda kırılma ve ya çatlama görülebilir. Örneğin 6 ve daha yüksek doz taxan kürleri tırnak düşmesine yol açabilir. Tırnaklarda yatay açık ve koyu renkli çizgiler oluşabilir. Tırnaklarda şekil değişikleri (kıvrılma) görülebilir bu bazen demir eksikliği ve kansızlık ile de ilintilidir. Tırnaklarda gevşeme veya kan birikimi zaman zamzn ağrıya da yol açabilir.


Tırnaklara zararı olabilecek bazı kemoterapi ajanları
Taxan (Taxol, Taxotere, Docetaxel) , Doxorubicin (Adriamycin) , 5-fluorouracil (5Fu) , Bleomycin

Cilt sorunları

Kaşıntı ve kuru cilt
Bazi kemoterapi ilaçları yağ ve nemi etkileyerek cildinizde kuruluk ya da çatlaklar oluşturabilir. Kuruluğa bir diğer etken vücudunuzun susuz kalmasıdır. Tedavi boyunca mutlaka düzenli su içmeye özen gösterin.

Plantar-Palmar Sendromu (kızarıklık, soyulma)

Kızarıklık ve cildin özellikle avuç içi ve ayak tabanının soyulmasıdır. Elde ayakta uyuşma, karıncalanma, ağrı ve kuruluğa da yol açabilir. Bazı durumlarda B6 vitamini bu semptomları hafifletmekte işe yarayabilir.

Hiperpigmantasyon (cilt koyulaşması)


Lokal ya da tüm vücutta derinin koyulaşmasıdır. Bazen güneşte fazla kalmaya da bağlı olabilir. Bazı kemoterapi ajanları özellikle damardan tatbik edilen fluorouracil ve vinorelbine, koldaki damarları koyulaştırır. Koyulaşmanın görüldüğü bilgeler daha çok bant ve sargının konulduğu bölgelerdir.

Kaşıntı ve Akne

İlaçtan kaynaklanan kaşıntı genellikle gövdede başlar ve buradan başka bölgelere yayılabilir. Akneye benzer küçük kırmızı noktalardır. Kaşımaktan kaçınınız. Cildinize kalamin losyonu sürmek ya da nişasta uygulamak rahatlık verebilir. 

Neler yapmalı-Öneriler

·         Uzun, sıcak banyolar yerine duş ve sünger banyosu yapın.

·         Sıcak suyla banyo yapmayın cildinizi kurutabilir.

·         Havuzda bulunan klor kaşıntı ve kurumayı arttırır.


·         Direk gün ışığından sakının. Sabah 11’den öğleden 3’e kadar güneşe çıkmayın.
·         Cilt koruma faktörü 15 veya daha yüksek bir güneş koruyucu krem kullanın.
·         Güneş  ışınlarını engelleyen çinko oksitli merhemler de kullanabilirsiniz.

·         Cildi irite edecek ve size terletecek sentetik kıyafetlerden kaçının, rahat, bol, pamuklu iç çamaşırı ve giysileri tercih edin.

·         Yumuşak, nemlendirici gliserin içeren bir sabunla yıkanın.

·         Banyodan sonra cildiniz hala nemliyken krem veya losyon uygulayın. Nemlendirici kokusuz olmalıdır. Çünkü bazı kokulu ürünler ciltte tahrişe neden olabilir.

·         Alkol içeren parfüm, kolonya veya traş sonrası losyonu kullanmayın.

·         Kurulanırken yumuşak bir havlu kullanmak gerekir.
·         Kaşıntılara karşı ara sıra yulaf ezmesi banyosu da denenebilir.

·         Kaşıntı için nişasta veya toz pudra uygulayın.

·         Bulaşık yıkarken ve ev işi yaparken eldiven giyin.
Radyasyon izi
Bazı kemoterapi ajanları daha önce radyasyon almış yerdeki cildi kızarık hale getirir. Cildiniz kabarabilir, soyulabilir veya ağrı olabilir.
Radyasyon tedavisi alan cilt bölgesini güneşten koruyun ve solaryuma girmeyin.
Ağrıyan bölgeye serin nemli bir bez koyun.
Radyasyon iziniz olduğunu düşünüyorsanız doktorunuz mutlaka haber verin.

Damarınızdan kemoterapinin sızması
Toplardamardan kemoterapi alırken ağrı veya yanma olursa hemen doktora haber verin.
Kemoterapiye alerjik reaksiyonlar
Ani ve ciddi kaşıntı, döküntü, ürtiker ile birlikte ıslık çalar gibi nefes alma veya diğer nefes problemleri varsa hemen doktorunuza haber verin.
Kriyoterapi (soğuk tedavisi) tırnak problemlerine karşı etkili mi?

Kriyoterapi Mısırlılar zamanından beri uygulanan bir tedavi biçimi. Dondurma, kar ya da soğuk tedavisi olarak da bilinir. Bu konuda Nothwestern Üniversitesinin yaptığı ve henüz sonuçları açıklanmamış bir klinik deney var. http://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT01243541

Hastalara paclitaxel kemoterapi ilacı verilmeden 15 dakika önce, tedavi süresince 3 saat, ve tedavi bittikten 15 dakika sonrasında ilaç verilen koldan özel soğutulmuş eldiven kullandırılmış. Bu hastalarda daha az tırnak problemleri oluşup oluşmadığı incelenmiş.

Kaynak:
http://www.ehow.com/about_5286743_effects-chemotherapy-skin.html#ixzz248IDZ4tV
http://www.hhc.org/HealthTopics.aspx?chunkid=24001&lang=English&db=hlt
Journal of Clinical Oncology, 7/1, 2005. Frozen Glove Reduces Skin and Nail Damage from Docetaxel Chemotherapy
Annals of Oncology. Annals of Oncology 14:333-337, 2003. Taxane-induced nail changes: incidence, clinical presentation and outcome. Authors: A. M. Minisini, et. al.
http://www.cancer.gov/cancertopics/coping/chemo-side-effects/skin-and-nail.pdf

Hiç yorum yok: