Böbrek Kanseri Bölüm 3 --Renal Hücreli Karsinom (RCC) Alt Tipleri

Yazının 2. bölümü: http://kanserle-dans.blogspot.com/2012/09/bobrek-kanseri-bolum-ii-evreler.html

10-15 yıl önce, bir böbrek kanseri hastasından gelen pataloji raporunun sadece "Renal Hücreli Karsinom" olarak ifade edilmesi normaldi. Günümüzde, böbrek kanserinin belirli bir alt tipi ya da hücre tipinin (histoloji) tanımlanması, iyileşme şansını belirlemek (prognoz) açısından, kanserinizin evre ve derecesini bilmek kadar önemli olabilir.

Doktorunuz size, böbrek kanserinizin histolojisi, aşaması, ve evresi ile ilgili bilgi vermelidir. Eğer bu bilgiler verilmediyse, tedavi planlamasının önemli bir parçası olduğu için, bu bilgileri rahat bir şekilde istemelisiniz.

RCC'nin alt tipleri, hücrenin görünüşü ve diğer karakteristik özelliklerinin tanımından gelir:

Berrak Hücreli (konvansiyonel) RCC

En sık görülen böbrek kanseri şeklidir ve tüm vakaların %66-%75'i arasında bir rakamını temsil eder. Berrak hücreli RCC, kalıtsal bir böbrek kanserindeki von Hippel-Lindau (VHL) gen mutasyonu ile ilişkili hücre tipidir. Tümör yayılmamışsa, tümörün çıkarılmasının ardından, prognoz çok iyi olabilir. Hasta için prognoz, hem kanserin evresi (tümör büyüklüğü ve büyüme hızı) hemde aşaması (tümör hücre yapısı özellikleri) ile doğrudan ilişkilidir. Metastatik berrak hücreli hastalar daha zayıf bir prognoza sahiptir.

Papiler RCC

Vakaların yaklaşık %15'ini oluşturup, böbrek kanserinin ikinci en sık görülen şeklidir. Hücre görünümü dayalı olarak iki alt tipe ayrılmıştır: 1. Tip (%5) ve 2. Tip (%10). Siyahi Amerika'lılar arasında papiller RCC ve bu alt tip ile ilişkili (her iki böbreği de içeren) bilateral hastalığın artmış bir görünümü vardır. Hem 1.Tip hemde 2. Tip papiller RCC'nin kalıtsal formları da vardır.

Papiller RCC yayılmamış ise, cerrahi müdahaleyle tümörün çıkarılması genellikle mükemmel bir prognoz ile sonuçlanır. Ancak, papiller RCC vücuttaki başka yerlere metastaz olmuşsa, RCC için mevcut olan geleneksel tedavilerin çoğu etkisizdir.

Kromofob RCC

Bu ender rastlanan böbrek kanseri, tüm RCC vakalarının yaklaşık %5'ini  temsil eder.

Kromofob RCC'nin ailesel veya kalıtsal bir formu olan Birt-Hogg-Dube sendromu, aynı zamanda genetik bir mutasyonla ilgilidir. Kromofob RCC, kliniksel seyrinin sonlarına gelene kadar nadiren metastaz olur ve hatta lokalize yada lokal olarak ilerlemiş hastalık bile ameliyatla çıkarıldıktan sonra, genellikle mükemmel bir prognoza prognoza sahiptir. Metastatik kromofob RCC oldukça nadirdir.

Böbrek Onkositom

Bu, tüm böbrek tümörlerinin yaklaşık %5'ini oluşturan iyi huylu bir böbrek tümörüdür. Bu tümörler metastaz yapmaz, bunla beraber, büyüyerek böbrekteki lokal yapıyı istila edip, ameliyat gerektiren semptomlara neden olabilirler. Kromofob RCC ile ilgili oldukları düşünülür ve bu ikisini ayırt etmek oldukça zor olabilir. Tümör, böbreğin kısmen ya da tam olarak çıkarılması ile tedavi edilir.

Sınıflandırılmamış RCC

Renal hücreli karsinomun, %1'den azı sınıflandırılamayan bir türüdür. Bunlar, RCC'nin yukarıda listelenen daha yaygın alt tiplerinden birine uymaz. Mikroskop altında incelendiğinde, bu sınıflandırılamayan kanser hücrelerinin, daha yaygın RCC alt tiplerinin tanımlarıyla eşleşmeyen bir yapı ve genetik özellikleri olduğu görülür. Bu kategori genellikle RCC için geleneksel tedaviye yanıt vermeyen agresif tümörler içerir.

Toplayıcı Sistem Karsinom

Bu vakaların %1'inden daha azını temsil eden nadir bir böbrek kanseri olup çok agresif bir çeşididir. RCC'nin bu formu, tanı koyulduğunda genelde metastatikdir ve genç bireylerde daha sık görülür. Transizyonel hücreli karsinom tedavisinde kullanılan kemoterapi tabanlı rejimanlar gibi tedaviler kullanılır çünkü bu tümörler, immünoterapi gibi geleneksel terapilere yanıt vermez.

Medüller RCC

Bu da çok nadir olan ve agresif bir böbrek kanseri çeşididir, toplayıcı sistem karsinomunun bir varyantı olduğu düşünülmektedir. Kemoterapi, bu hastalığın tedavisi için ana odak noktası olmaya devam etmektedir.

Sarkomatoid RCC

Bu durum kötü diferansiye tip tümör ile karakterize olup, herhangi bir sıradan RCC alt tipleri ile oluşabilir. Sarkomatoid farklılaşma yüzdesi, genellikle tümörün patoloji raporunda yansıtılır ve tümör saldırganlığı ile ilgilidir. Sarkomatoid RCC ile ilişkili prognozun üniform olarak kötü olduğu düşünülüyordu, ancak şimdi yeni ilaçların mevcut olmasından dolayı tedavi için daha fazla umut var. Bu durum, böbrek kanseri yaygın bir şekilde metastaz olmuş hastalarda sık görülür. Bu form, böbrek kanseri, bazen kemoterapi ile tedavi edilir.

Transizyonel Hücreli Böbrek Kanseri

Transizyonel Hücreli Böbrek Kanseri (TTK), nadir ve potansiyel olarak çok agresif bir tümör olup, gerçek bir böbrek kanseri olarak düşünülmemelidir, ancak bunun yerine mesane kanseri ile gruplandırılmalıdır. Eğer kanser yayılmamışsa, ameliyatla böbreğin ve üreterin cerrahi olarak çıkarılması yoluyla tümör tedavi edilir, ama TKK'nin mesanede nüks etmesi yaygın bir durumdur. Tümör  büyükse veya metastaz olmuşsa, prognoz zayıftır ve tedavi seçenekleri metastatik mesane kanserinde olan tedavilere benzer olup buna kemoterapi de dahildir.

 

Kaynak:
http://www.kidneycancer.org/uploads/files/whkc-turkish.pdf

http://www.uroonkoloji.org/files/Bobrek_K_HastaBilgilendirme[1].pdf

Böbrek Kanseri Bölüm 2 - Evreler

Böbrek Kanseri Bölüm 1: http://kanserle-dans.blogspot.com/2012/09/bobrek-kanserini-anlamak-bolum-i.html

Böbrek Nedir?

Böbrekler koyu kırmızı renkte, karın boşluğunda omurganın sağında ve solunda yer alan iki organdır. Ağırlık ve yapı olarak küçüktür ve şekil olarak fasulyeye benzer. Kan, böbreğe ulaştığında atıklar ve fazla su filtre edilir. Bu işlem gerçekleştiğinde temiz kan böbrekten çıkarak vücuda geri döner, atıklar ve fazla su ise idrar olarak mesaneye aktarılır. Normalde böbrekler çifttir ancak tek bir böbrekle de normal bir hayat yaşamak mümkündür.

Böbreğin İşlevleri

• Vücuttaki zararlı atık maddeleri süzerek, idrar yolu ile dışarı atar.
• Vücuda gerekli bazı minerallerin, suyun, glikozun ve proteinlerin dengede tutulmasını sağlar.
• Salgıladıkları hormonlarla tansiyonu dengeler, kemik iliğini uyararak kan yapımını destekler.
• D vitamininin kullanılmasını sağlayarak kanda kalsiyum/potasyum seviyesini dengeler.

Böbrek Kanseri Evreleri

Kanserin evresinin bilinmesi kanserin ne kadar ilerlediğini anlayabilmeniz ve doktorunuzun size en uygun tedaviyi seçebilmesi için önemlidir.

Evreleme sistemi;

• Tümörün ne büyüklükte olduğunu,
• Kanser hücrelerinin yayılmış olup olmadığını,
• Kanser hücrelerinin nerelere yayıldığını bize gösterir.

Evre 1: T1a

Tümör böbrekte sınırlı, böbrek kapsülünü aşmamış 4cm’den küçük.  

Evre 1: T1b

Tümör böbrekte sınırlı, böbrek kapsülünü aşmamış 4 ila 7cm arasında.

Evre 2: T2

Tümör 7 cm'den büyük ama böbrekte sınırlı, böbrek kapsülünü aşmamış.

Evre 3: T3a

Tümör böbrek kapsülünü aşmış ve böbreküstü bezine yayılmış.

Evre 3: T3b

Tümör böbrek kapsülünü aşmış ve böbrek toplar damarına yayılmış.

Evre 3: T3c

Tümör böbrek kapsülünü aşmış ve büyük ana toplara (vena kava) yayılmış.

Evre 4: T4 ya da lenf veya organ metastazı

Tümör yağ dokusuna ve böbreği çevreleyen fibröz doku (gerota fasya) ötesine yayılmış.

Evre 4 ayrıca, kanserli hücrelerin böbrek yakınındaki birden fazla lenf bezine ya da uzaktaki herhangi bir lenf bezine veya akciğer, kemik, beyin gibi uzaktaki bir organa yayılmasıdır:metastaz.

Böbrek kanserine özellikle erken evrelerde en efektif tedavi yaklaşımı:radikal nefrektomi ameliyatı ile “böbrek ve çevre yağ dokususunun tamamen çıkartılması”dır. Böbrekler kapsül adı verilen bir zarla kaplıdır. Bu esnek zar böbrek içinde tümör oluştuğunda gerilir. Eğer erken teşhis edilirse, tümör kapsül içinde kaldığından cerrahi olarak çıkarılması ve tedavisi daha kolaydır.

Fuhrman Ölçeği (hücre derecelendirmesi)

Bu derecelendirme, mikroskop altında, kanser hücresinin normal bir böbrek hücresine ne kadar benzediğine bakılarak bir patalog tarafından yapılır ve bir nevi tümörün agresivitesini gösterir. Böbrek kanserleri Fuhrman ölçeği ile 1-4 arasında derecelendirilir.  

Fuhrman 1. Böbrek kanseri hücresi, normal bir böbrek hücresine çok benzer. Bu kanserler genellikle yavaş büyür ve yayılır. Olumlu bir seyire (prognoz) sahiptir.

Skalanın üst ucu Fuhrman 4. Böbrek kanseri, normal böbrek hücrelerinden oldukça farklıdır. Özetle, Fuhrman derecesi ne kadar yüksekse, hastalığın seyri o derece olumsuzdur.

Yazının bir sonraki bölümünde böbrek kanserinin alt tiplerini ve teşhiste kullanılan test ve görüntüleme sistemlerini inceleyeceğiz.

Sağlıkla kalın,

ET

Bölüm 3: http://kanserle-dans.blogspot.com/2012/10/bobrek-kanseri-bolum-3-renal-hucreli.html

Kaynak:

http://www.cancer.gov/cancertopics/types/kidney

http://www.kidneycancer.org/uploads/files/whkc-turkish.pdf

http://www.uroonkoloji.org/files/Bobrek_K_HastaBilgilendirme[1].pdf

http://cancerhelp.cancerresearchuk.org/type/kidney-cancer/treatment/statistics-and-outlook-for-kidney-cancer

Böbrek Kanserini Anlamak Bölüm I

Bu bilgiler Evanston, IL merkezli Böbrek Kanseri Derneği merkezince düzenlenen bir kitapçıktan ve Üroonkoloji derneginin hasta bilgilendirme kılavuzundan alıntı. Kitapçık aralarında Türkçe’nin de olduğu 12 dile çevrilmiş o yüzden bana sadece bilgileri derlemek düştü. Her zaman olduğu gibi bölümler halinde yayınlayacağız.

İstatistikler

Amerikan Kanser Cemiyeti (American Cancer Society) 2008 bilgilerine göre, Amerika’da her yil 54.000 'den fazla vaka goruluyor ve toplam kanserlerin %4'ünü oluşturuyor.

Erkeklerde kadınların iki katı sıklıkla görülüyor, ancak bu ara kapanmakta.

Yaklaşık 200.000 kişinin remisyonda yaşadığı tahmin ediliyor.

Renal Hücreli Karsinom (BHK)

Böbrek kanserlerinde en sık görülen tip. Genelde ilk önce cerrahi bir müdahale ile tümörün çıkarılması yoluyla tedavi edilir.

Teşhis

Erken dönemde yakalanmışsa, nüks (tekrarlama) şansı düşük. Ancak, erken aşamalarında birkaç belirtisi var, bu sebeple genellikle ya tanı konulmamış ya da yanlış teşhis koyulmuş  ve tümör oldukça büyüyene kadar tespit edilememiş oluyor. Bu noktada, yakındaki organlara sıçrayarak belirtiler göstermeye başlıyor.

Çoğunlukla, pek çok böbrek tümörü, tümör ya da olası semptomlarıyla ilintili olmayan nedenlerden dolayı, röntgen veya ultrason görüntülemeleri sırasında bulunur.

Risk Faktörleri

Böbrek kanseri genellikle 50-70 yaşları arasında ortaya çıkar ve nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak, araştırmacılar böbrek kanseri gelişmesi açısından bazı risk faktörleri belirlemişlerdir. Bu risk faktörlerine sahip olan herkes böbrek kanserine yakalanmayacağı gibi her böbrek kanserli hastada da bu faktörler bulunmayabilir.

Sigara: Araştırmalar sigara içenlerde böbrek kanseri görülme riskinin iki kat fazla olduğunu göstermektedir. Bu risk günde içilen sigara miktarı ve sigara içme süresine göre daha da artar. Sigara bırakıldığında artmış olan risk zamanla geriler.

Aile öyküsü: Ailede böbrek kanserli bir akrabanın olması böbrek kanserine yakalanma riskini artırmaktadır.

Diet ve Obezite: Yüksek kalorili diet ve kızartma türü yiyecekler riski artırmaktadır.

Yüksek tansiyon: Bazı çalışmalar yüksek tansiyonlu hastalarda 3 kat fazla böbrek kanseri geliştiğini göstermiştir.

Mesleki risk faktörleri: Çelik endüstrisi, petrol, kadmiyum, kurşun endüstrisi çalışanları ve asbestoza maruz kalanlarda böbrek kanseri riski artmaktadır.

Radyasyon: Daha önce tedavi amacıyla radyasyon almış ya da başka bir nedenle radyasyona maruz kalmış kimseler artmış risk taşırlar.

Diyaliz: Kronik böbrek yetmezliği nedeniyle uzun süreli hemodiyaliz programında olan hastalarda böbrek kisti ve böbrek kanseri riski daha fazladır.

Genetik: Von Hippel-Lindau hastalığı genetik geçişli bir hastalık olup beraberinde iki taraflı böbrek ve diğer bazı organlarda kanser ortaya çıkması sözkonusu olabilir. Bu hastalar ve ailesi yakından izlenmelidir.

Belirtiler

Başlangıç aşamalarında böbrek kanseri çok belirgin bir yakınmaya sebep olmayabilir. Raslantısal olarak saptanabilen böbrek kanserleri çoğunlukla iyileşebilir nitelik taşır.

Bir başka deyimle erken tanı konulduğunda tedavi hem daha kolay olmakta, hemde kanserden tamamen kurtulma olasılığı artmaktadır. Ancak, tümör büyüdükçe ve yayıldıkça tedavi olasılıkları azalmaktadır.

En yaygin belirtisi hematuri (İdrarda kan): Idrardan ağrısız bir şekilde kan gelmesi durumudur. Bu belirti hastaların %20 ila %25'inde meydana gelir.

Zaman zaman çıplak gözle görülebilir, bazen kaybolabilir. Bazı durumlarda ise sadece idrar analizlerinde çıkabilir.

Idrarda kanın, böbrek kanserinin yanı sıra, böbrek taşı ya da enfeksiyon gibi diğer hastalıklara da işaret edebileceğini unutmayın. İdrarda kan gördüğünüzde mutlaka doktorunuza bildirin.

Böbrek kanserinin diğer sık görülen belirtileri, karında şişkinlik veya deri altında tümör büyüdükçe görülebilen ya da hissedilebilen kalınlaşma veya şişmedir. Sırt veya böğürde ağrı ya da basınç olabilir.

Bazi hastalarda hiç belirti görülmeyebilir.

Diger belirtiler:

Böbrek bölgesinde kitle

Ağrı

İştahsızlık

Genel hastalık hali

Kilo kaybı

Tekrarlayıcı yüksek ateş

Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)

Kansızlık (anemi)

Kanser, böbrekte başlayıp diğer organlara yayıldığında metastaz yapmış böbrek kanseri olarak adlandırılır. Belirtiler etkilenen organa göre değişebilir ve hastalar, açıklanamayan kilo kaybı, ateş, anemi veya yüksek tansiyon gibi belirtiler farkedebilir. Örneğin akciğerlere yayıldıysa öksürük, nefes darlığı olabildiği gibi kemik yayılımı olan hastalarda kemik ağrıları, beyin yayılımı olanlarda baş ağrısı, felçler, şuur kaybı gibi bulgular olabilir.

Bu yakınmalar böbrek kanserinin belirtisi olabileceği gibi başka problemlerden de kaynaklanabilir. Mutlaka doktorunuza bildiriniz.

Saglikla kalin,

Kaynak:

http://www.kidneycancer.org/uploads/files/whkc-turkish.pdf

http://www.uroonkoloji.org/files/Bobrek_K_HastaBilgilendirme[1].pdf