Kanserin kendisinden ya da tedavisinden kaynaklanabilir. İshal, yumuşak ve sık (günde 3 veya fazlası) bağırsak hareketlerinin varlığıdır. Gıda ve sıvılar barsaklardan hızla geçerken vücudunuz yeterli besin, vitamin, mineral ve suyu ememez. Bu durum dehidrasyona (vücudunuzun susuz kalması) neden olabilir. Şikayetlerinizi ihmal etmeden doktorunuza bildirin size ishale yol açan nedene gore tedbir ve ilaç önerecektir.
Nedenleri
Kanserin kendisi:
Özellikle endokrin sistemi kaynaklı hormonal kanserler, medüller tiroid kanseri, malignant karsinoid kanser ve küçük hücreli akciğer kanseri bazen ishale sebep olabilir. Omurilik metastazları da bazen bağırsak hareketlerini kontrolde zorluğa ve dolayısıyla ishale yol açabilir.
Özellikle endokrin sistemi kaynaklı hormonal kanserler, medüller tiroid kanseri, malignant karsinoid kanser ve küçük hücreli akciğer kanseri bazen ishale sebep olabilir. Omurilik metastazları da bazen bağırsak hareketlerini kontrolde zorluğa ve dolayısıyla ishale yol açabilir.
Bazı kemoterapi ajanları ve biyolojik tedavi ilaçları:
5-FU (5-fluorouracil), ağızdan alınan capecitabine (Xeloda), paclitaxel, irinotecan (Camptosar), kombinasyon tedavide kullanılan oxaliplatin gibi ilaçlar bazen ishale yol açabilir. Seyrek oalrak, EGFR inhibitörleri (erlotinib, diğer ismi Tarceva) de bu etkiye yol açabilir. Bazı durumlarda doktorunuz bu yan etkiye karşı koruyucu önlem alabilir.
5-FU (5-fluorouracil), ağızdan alınan capecitabine (Xeloda), paclitaxel, irinotecan (Camptosar), kombinasyon tedavide kullanılan oxaliplatin gibi ilaçlar bazen ishale yol açabilir. Seyrek oalrak, EGFR inhibitörleri (erlotinib, diğer ismi Tarceva) de bu etkiye yol açabilir. Bazı durumlarda doktorunuz bu yan etkiye karşı koruyucu önlem alabilir.
Radyasyon tedavisi:
Karın veya leğen kemiği bölgesi radyasyon tedavisi ince ve kalın bağırsak yüzeyini kaplayan sağlıklı hücrelere zarar verebilip ishale yol açar. Bu durumlarda bazen steroid (ya da cholestyramine ve sucralfate benzeri) ilaçlar kullanılır.
Karın veya leğen kemiği bölgesi radyasyon tedavisi ince ve kalın bağırsak yüzeyini kaplayan sağlıklı hücrelere zarar verebilip ishale yol açar. Bu durumlarda bazen steroid (ya da cholestyramine ve sucralfate benzeri) ilaçlar kullanılır.
Diğer:
Bazı enfeksiyonlar, kabızlık için kullanılan ilaçlar veya antibiyotikler yüzünden de ishal oluşabilir.
Bazı enfeksiyonlar, kabızlık için kullanılan ilaçlar veya antibiyotikler yüzünden de ishal oluşabilir.
İshalinizi daha da kötüleştirecek şu gıdalardan uzak durun
· Tam buğday ekmeği gibi yüksek lifli gıdalar
· Çok şekerli içecekler
· Çok sıcak ya da çok soğuk içecekler
· Yağlı, kızarmış gıdalar
· Gaz yapan gıda ve içecekler:kuru fasulye, çiğ sebze ve meyveler.
· Süt ürünleri
· Bira, şarap ve diğer alkol çeşitleri
· Biber, acı sos, salsa ve kırmızıbiber gibi baharatlı gıdalar
· Kafeinli gıda ve içecekler. Kahve, çay, bazı içecekler ve çikolata
· Ksilitol ve sorbitol ile tatlandırılmış şekersiz ürünler. Örn: şekersiz sakız
Sodyum ve potasyumdan zengin gıda ve içecekler tüketin. Sodyum içeren içecekler et suyu çorbası ve berrak yağsız çorbadır. Potasyumdan zengin gıdalar ise muz, kayısı ve patatestir.
· Tuvalet kağıdı yerine ya da beraberinde temizlik için ıslak bez veya sprey şeklinde su kullanabilirsiniz. Rektal bölgenizde (makatta) ağrı, kanama varsa mutlaka doktorunuza haber verin.
· İshaliniz 24 saatten fazla sürerse, ağrı ve kramplarınızın olup olmadığı bilgisiyle beraber, doktorunuza bildirin.
· Doktorunuza sormadan ishal için ilaç kullanmayın. İshalin ciddiyetine göre kaybettiğiniz su ve besinleri yerine koymak için damardan sıvı verilmesine de ihtiyacınız olabilir.
· İshal yüzünden kaybettiğinizi yerine koymak için bol sıvı alın.
· Günde 3 büyük öğün yerine 5-6 kez küçük öğünler şeklinde yiyin.
· Gıda ve içecekleri ne çok sıcak ne çok soğuk, oda sıcaklığında tüketin.
· Ani ishal atağından sonra, 12-14 saat, bağırsaklarınıza dinlenme fırsatı vermesi için berrak sıvılar için. Ani ishaliniz olursa doktorunuza bildirin.
Kaynak:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder