Bu yazıyı tezini bitirir bitirmez bize ulaştıran, Psikolojik Danışman ve Eğitim Uzmanı Zeliha Eren'e sonsuz teşekkürler...
İnsanlar hayatta karşılaştıkları durumlara farklı tepkiler verirler. Kişilik özellikleri, yaşam şartları, çevre kişilerin olaylardan etkilenme şekillerini belirlemektedir. Aynı olay kimini hiç etkilemezken başka biri bu olaydan çok fazla etkilenebilir ve bu etkilenme bütün yaşamını değiştirecek nitelikte olabilir.
Zorlu bir yaşantı ile karşılaşınca neler oluyor? Bu sorunun cevabı herkes için farklı ancak travma sonrası stres bozukluğu olarak tanımlanan bir durumdan haberdar olmak bazı soruları kafanızda cevaplamanızı kolaylaştıracak ve baş etme gücünüzü arttıracaktır.
“Bireyin gerçek bir ölüm ya da ölüm tehdidi, ağır yaralanma, fiziksel bütünlüğünü tehdit eden bir durumla karşılaşması, böyle bir duruma tanık olması gibi ağır travmatik olaylardan sonra ortaya çıkan belirtilerle kendini gösteren duruma travma sonrası stres bozuklu” denmektedir.
Hayatta birçok zorlu durumla karşılaşıyorsunuz. Bunlardan biride yaşamı tehdit eden hastalıklar ve son yıllarda sıklıkla duyduğumuz kanser. Travma sonrası stres bozukluğunun tanımına baktığımızda aslında hem hasta hem de yakınlarının travma sonrası stres bozukluğunu yaşama ihtimali olduğunu görüyoruz.
Peki neler oluyor travma sonrası stres bozukluğunda?
Bu sorunun cevabını etkileyen bazı durumlar söz konusudur. Olayın birey için anlamı, daha önce yaşadığı travmatik olaylar ve bireyin içinde bulunduğu koşullar neler yaşanacağını belirleyici faktörlerdir.
Kişi olağan üstü bir durum yaşadığında hem fiziksel hem psikolojik tepkiler verebiliyor. Travma sonrası stres bozukluğu yaşayan bireylerde;
Uykusuzluk
Kâbuslar,
· Olayla ilgili anıların rahatsız edici biçimde sık sık hatırlanması,
· Sürekli olarak olayın tekrarlanacağı korkusu ve bu nedenle diken üstünde hissetme,
· Kolay irkilme,
· Çabuk sinirlenme,
· Gelecekle ilgili plan yapamama,
· Yabancılaşma (başkaları beni veya yaşadıklarımı anlamıyor hissi),
· Olayı hatırlatan durumlarda huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma gibi davranışlar görülebilir.
Bu belirtilerin yanında depresyonda bireyin yaşadıklarına eşlik edebilir. Depresyonda ise isteksizlik, halsizlik, moral bozukluğu, uyku ve iştah bozukluğu ve hayattan zevk almama gibi durumlar yaşanabilir.
Neler yapılabilir?
Bu dönemde destek almak çok önemlidir. Bireyin fiziksel bütünlüğünü etkileyen kanser gibi hastalıklarda tedavi sürecinde alınacak psikolojik destek yardımı bu süreçle baş etmeyi kolaylaştıracaktır. Yalnızca durumu yaşayan bireylerin değil hasta yakınlarının da sürece dâhil olması önemlidir.
Zorlu bir yaşantında yaşanan durumla çok iyi baş ettiğinizi düşünebilirsiniz. Eminim ediyorsunuz da. Yaşanan süreç uzun olduğunda enerjinizi dikkatli kullanmanız gerekir. Psikolojik destek bu yolda enerji tasarrufu yapmanız konusunda sizlere yardımcı olacaktır.
Zeliha Eren
Kaynak;
Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Fuat Özgen, Hamdullah Aydın
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder