Kemoterapi ve Yan Etkiler -- Nöropati (Sinir Sistemi Değişiklikleri)

Annemin bir arkadaşını uzun bir zaman sonra ve kemoterapi tedavisi bittikten sonra gördüm. Nasıl olduğunu sorduğumda tedavi sonrası el ve ayaklarında uyuşmalar olduğunu ve bunun uzunca bir süredir devam ettiğini söyledi. Biraz araştırınca bunun özellikle bazı ilaçların kullanımında sık görülen bir yan etki olduğunu ve bu duruma nöropati dendiğini öğrendim.
65 yaş ve üstü hastalarda daha sık görülüyor ve kısaca sinirlerin zarar görmesiyle oluşuyor. Tedavinin kendisi ya da kemoterapi ilaçlarının yan etkisi olabiliyor. Özelliklede bazı kemoterapi ilaçlarının:
Cisplatinum (Platinol)
Carboplatin (Paraplatin)
Vincristine (Oncovin)
Vinblastine (Velban)
Etoposide/VP-16 (VePesid)
Cytarabine (Cytosar, Ara-C)
Hexamethylmelamine (Hexalen)
Suramin
Paclitaxel (Taxol) veDocetaxel (Taxotere)
oxaliplatin (Eloxatin), gemcitibine (Gemzar) ve thalidomide (Thalomid).
Vücudunuzun değişik noktalarında etkilenen sinirlere göre farklı belirtiler yaşayabilirsiniz. Örneğin elde ve ayakta karıncalanma, uyuşma periferal sinirlerin zarar görmesiyle oluşabilir. Eğer bu problem ilerlerse bu kaslarda güçsüzlüğe bilek ve dirsekte zayıflığa yol açabilir. 
Bağırsaklardaki sinirler etkilenirse bunun ilk belirtisi kabızlıktır. Platinum bazlı ilaçların bazen işitmeyle ilgili sinirleri etkilediği ve kulak uğultusuna yol açtığı gözlemlenmiştir.
Yan etkiler biraz da tedavinin süresine bağlıdır. Genellikle tedavi bittiğinde yavaş yavaş  düzelir, seyrek olarak kalıcı olabilir.
Herhangi bir sinir sistemi değişikliğini fark ederseniz hemen doktorunuza haber verin.

Aşağıda bazı belirtilerin listesini göreceksiniz:
El ve ayaklarda karıncalanma, yanma, zayıflık veya hissizlik

Yürürken ağrı
Zayıf, duyarlı, yorgun veya ağrıyan kaslar
Sakarlık ve denge kaybı
Cisimleri tutmada veya düğme iliklemede sıkıntı
Sallanma veya titreme
İşitme kaybı
Kabızlık veya yanma gibi mide ağrısı
Halsizlik
Zihin karışıklığı ve hafıza problemleri

Baş dönmesi


Yardımcı olabilecek bazı öneriler:
·         Bıçak, makas ve diğer keskin ve tehlikeli eşyaları kullanırken dikkatli olun.  
·        Düşmekten sakının. Yavaş yürüyün, merdivenlerde trabzandan tutunun ve banyo veya küvetine kaymaz banyo paspası koyun. Takılacağınız halı veya kablo olmamasına dikkat edin.
·         Her zaman lastik tabanlı ayakkabı  veya kauçuk tabanlı ayakkabı giyin.
·         Yemek yaparken yanmamaya ve kendinizi kesmemeye özellikle dikkat edin.
·         İhtiyaç hissettiğinizde dinlenin.  
·         Gerekirse yürürken baston ya da başka bir eşyayla kendinizi sağlama alın.
·         Hafıza problemleri vb. hissederseniz doktorunuza haber  verin.
Sağlıklı günler dilerim,
ET

Kaynak:

Hiç yorum yok: