Radyoterapi: Şimdi ne olacak?

Babamın ilk radyoterapi tedavisine beraber gitmeye karar verdik. Dort gunlugune Turkiye'ye gitmistim babami gormeye. Annemi evde biraktik, buyuk abim babam ben hastaneye dogru yola koyulduk.

Babamin yolda ne dusundugunu bilemiyorum. Ben zaten kendi duygularimin ve sorularimin icinde kaybolmustum. Acaba bizi ne bekliyor? Radyoterapi nasil oluyor? O sirada babama zarar gelecek mi? Ise yarayacak mi? Yan etkileri neler?

Kocaman yazmislar: "Kanser Hastanesi". Iceri girdik, babama bir yer gosterdiler ustunu cikarmasi icin, ciktiginda gozle gorulur bir sekilde korku icindeydi. Benim babam asker adam, Kibris Harekatina gitmis adam, kucuk yasta babasini kaybetmis adam. Onu hic bu sekilde gormemistim. Iste o anda kendimi unutup butun enerjimi ona verdim.

Isinlarin verildigi bolume girerken hemsireye "Bakalim nasil cikacagiz buradan" dedi babam.  Hemsire de"Elinizi kolunuzu sallayarak" cevabini verdi. Babam iceri girerken hemsireye ben de girmek istiyorum dedim. Ondan OKi beklemeden daldim iceri desem... Tedavi masasina yatirdik, yanagindan optum, seni disarida bekliyorum babacigim, asker adamsin, hadi simdi savas zamani diyerek disari ciktim.

Siz veya tanidiginiz, akrabaniz, sevdiginiz de bu yollardan gececekse, veya geciyorsa en azindan neler oldugunu ve onlari  neler bekledigini ozetle ogrenmis olursunuz.

1. Radyoterapi nedir?
Yuksek dozda radyasyon ile kanserli hucreleri oldurmek ve buyume ve dagilmasini engellemek icin uygulanan tedavi yontemi.

2. Kim radyoterapi gorur?
Kanser hastalarinin cogu, hatta yuzde 60i radyoterapi gorur.

3. Raydoterapi ne kadar zamanda islevine baslar?
Tedavi baslar baslamaz hemen kanserli hucreleri olmeye baslamaz. Gunler hatta haftalar surebilir. Ama radyoterapi bitiminden sonraki haftalar icinde de kanserli hucreler olmeye devam eder.

4. Radyoterapi saglikli hucrelere de zarar verir mi?
Ne yazik ki kanserli hucrelerle beraber, tedavinin uygulandigi bolgedeki normal hucreler de zarar gorebilir. Saglikli hucreler genellikle tedavi bittikten sonra kendilerini yenilerler. Kimi zaman yan etkisi fazla gorulen hastalarda radyasyon dozaji da ayarlanabilir.

5. Radyoterapi gorurken nasil beslenmeli?
Tedaviyle beraber vucudunuz cok enerji kaybettigi icin, ekstra kalori ve protein almaniz cok onemli. Doktorunuza danismaniz ve bilgi almaniz size en buyuk tavsiyemiz.

6. Radyoterapinin yan etkileri nelerdir?
Yan etkiler tedavi sirasinda, veya tedavi bitiminden sonra kendini gosterebilir. Biz babama cok kizmistik artik tedavisi bitti, niye yemek yemiyor hala diye. Demek ki o zamanlar kendimizi iyi bilgilendirmemisiz.

En cok gorulen yan etkilerin basinda, tedavi gorulen bolgedeki derinin gunes gormus gibi kizarmasi, yanmasi, hafif sismesi, kurumasi, kasinmasi ve derinin dokulmesi var.

Eger tedavi bas bolgesinde olduysa bolgesel sac dokulmesi, karin boslugu bolgesindeyse idrar problemi ortaya cikabilir.

Istah kaybi da cok gorulen sikayetlerin basinda.

Mide ve karin bosluguna uygulanan radyoterapi mide bulantisi ve kusmaya sebep olabilir.

Bas boyun bolgesine tedavi uygulandiysa bogaz ve agiz bolgesinde yaralar olabilir.

Bagirsak bolgesi ve altina tedavi uygulaniyorsa bolgede agri, ishal ve mide bulantisi gorulebilir.

7. Yan etkilere karsi ne yapilmali?
·         Tedavi edilen bolgelerde dar kiyafetten kacinmali Bolgeyi kasimamaya calisin, naturel sabunla temizleyin.
·         Bolgeye sicak veya soguk kompresyon uygulamaktan kacinin.
·         Tedavi uygulanan bolgeye nemlendirici veya pudra kullanmadan once doktorunuza danisin.
·         Gunesten uzak durmaya calisin.
·         Eger gogus kanseri tedavisi goruyorsaniz, sutyen kullanmamaya gayret edin. Mumkun degilse yumusak ve telsiz sutyen kullanin.
·         Tedavi sirasinda yemek yemege ve besininizi tam ve ozellikle protein almaya cok dikkat etmelisiniz. Gunde 3 buyuk ogun yerine, 5-6 kucuk ogune donun. Sevdiginiz faydali aperatifleri elinizin altinda bulundurmaya dikkat edin. 

Tedavisi suren, bu surecten gecen veya gecmis olan herkese sevgilerimle.

EB

Kaynaklar:
http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/Therapy/radiation
http://en.wikipedia.org/wiki/Radiation_therapy
http://www.webmd.com/cancer/what-to-expect-from-radiation-therapy
http://www.breastcancer.org/treatment/radiation/how_works.jsp

Hiç yorum yok: