Cerrahi Kanser Tedavisi (Ameliyat) --Çeviri: Gülay Önen-Scales

Kanser tedavisinde ameliyat neden yapılır?

Amerikan Kanser Derneği'ne göre ameliyat,  kanser tedavisinde uygulanan en eski tedavi formudur. Ameliyat ile tedavi şeklinin amaçları:

Önleyici; ileride kanser olma ihtimaline karşı, henüz kanser hücrsi içermeyen dokuyu kaldırmak. Bu  profilaktik(önleyici) cerrahi olarak  da ifade edilebilir.

Teşhis; bir tanıyı doğrulamak, kanser türünü ve evresini belirlemek için doku örneği almak ve alınan dokunun bir patolog tarafından laboratuarda incelenmesinden sonra teşhisin konulması.

Tedavi;  kanserli dokuyu yok etmek için tümör ile o alandaki lenf düğümleri çevresinde bazı dokular da alınır.

Ayrıca ameliyat aşağıdaki nedenler nedeniyle de yapılabilir:

Palyatif amaçlı; rahatsızlığı gidermek için.

Destekleyici amaçlı; ilaçların verilmesine yardımcı olacak bir cihazın yerleştirilmesi için.

Restoratif veya rekonstrüktif amaçlı; vücudun zarar görmüş veya tahrip olmuş alanlarını onarmak için.


Kanser tedavisinde uygulanan ameliyat çeşitler nelerdir?

Kanserli dokuyu teşhis ya da yok etmek için yapılan ameliyat çeşitleri şunlardır:

Biyopsi; içi boş bir iğne veya neşter ile doku örneği alınması.

Endoskopi; mesane gibi içi boş organların içini ucunda ışık ve kamera bulunan bir alet yardımıyla incelemektir. Biyopsi numuneleri bu tüp aracılığıyla alınır.

Laparoskopi; karının içini ucunda ışık ve kamera bulunan bir alet yardımıyla incelemektir. Göbeğin hemen altından  karın içine yerleştirilen optik kamera ile görüntü sağlanırken, diğer trokarlardan konulan özel milimetrik aletlerle operasyon gerçekleştirilir.

Laparotomi; bu cerrahi prosedür ile karın bölgesinde bir kesi yapılır. Bu uygulama invasive testlerde (vücuda iğne ya da tüple giriş gerektiren testler) zorlanıldığı durumda yapılır. 

Lazer cerrahisi; büyük bir kesi yapmadan vücudun belirli bir bölümüne yönelik güçlü bir ışın kullanılarak anormal hücreleri yok edilmesi.

Kriyocerrahi; kanser hücrelerini dondurma ve öldürmek için deri içi yolu ile kriyo millerinin yerleştirilmesi ile gerçekleştirilir. Bu millerin içerisinde sıvı nitrojen olan soğutucu bulunur. İstenmeyen dokuyu kaplayan bu soğutucu o bölgedeki hücreleri öldürür. 

Elektrocerrahi; kanser hücrelerini yok etmek için yüksek frekanslı elektrik akımlarının kullanılması.

Eksizyonel; kanserli dokuyu tamamen kaldırmak için o dokuyu ve muhtemelen bazı çevre dokuları kesme. Eksizyonel ameliyatların bir çok çeşidi vardır. Bunlar gerçekleştirildiği bölgeye göre değişik isimler alırlar