Periferik nöropati kelimesi çok teknik. Tedavinin yan etkisi olarak sinirlerin (dokunma, ısı veya ağrıyı algılayan sinirler) hasar görmesi nedeniyle oluşan bir duruma verilen ad. El ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma bir örneği…
Bazen kemoterapi ilaçları, kanser hücrelerini öldürürken aynı zamanda sinir hücrelerine de zarar verebiliyor. Özellikle platin bazlı kemoterapi ilaçları, taxanes, epotilon ve bitkisel alkaloidler bu durumla daha sık ilişkili.
Belirti ve şikayetler genellikle tedavi tamamlandıktan sonra 3-5 ay kadar daha sürebiliyor ve zamanla azalıyor, ama tamamıyla yok olması aşamalı bir süreç.
Tedavi sırasında ve sonrasında oluşan herhangi bir nöropati belirtisini doktorunuza bildirmeniz çok önemlidir.
Bu konuyu, belirtileri ve neler yapabileceğinizi detaylı anlatan blog yazımızın linki:
ET
Nöropati
Doktorlar ve araştırmacılar kanser tedavisini geliştirmek için aralıksız çalışmalarına rağmen, uygulanan tedavilerin (kemoterapi gibi) yan etkileri oabiliyor.
Kemoterapi kanser hücrelerini öldürme stratejisidir,ama aynı zamanda omuriliğe bağlı sinirlere, kas, deri ve iç organlara da etki edebilir. Bu durum ‘periferik Nöropati’ olarak bilinir.
Memorial Sloan_Kettering fizik terapisti Laryssa Buoneto’ya göre,‘Kanser tedavisinden sonra bir kişide nöropati oluşma olasılığı, hangi kemoterapi ilaçlarının uygulandığına ve kullanılan dozaja bağlıdır’.
Nöropatinin belirtileri
Nöropatiye bağlı belirtiler alınan ilacın dozajına ve tipine bağlı olarak farklılık gösterir. Bazı kemoterapiler el ve ayaktaki küçük duyusal sinirleri etkileyerek uyuşma, karıncalanma ve parmak ve ayaklarda ağrıya neden olurlar.
Kemoterapi tedavisi aynı zamanda güçsüzlük, adale krampları ve yorgunluğuna neden olabilir.
Nadiren, kemoterapi hareketleri kontrol eden sinirler ve otonomik fonksiyonları da etkileyebilir. Bu durumda kişi oturup kalkarken baş dönmesi veya idrar ve barsak şikayetleri, kan basıncında değişiklik veya düzensiz kalp atışı yaşayabilir.
’Tedavi sırası veya sonrasında bu belirtilerden herhangi birini yaşayan kişi doktoruyla konuşmalıdır’’. Bu belirtiler kanser tedavisinde yaygındır ancak altında yatan başka nedenler de olabilir.
Periferal Nöropati Teşhisi
Nöropatinin teşhisinde ilk adım onkologunuz ile görüşüp, kemoterapi rejimenini, belirtileri, benzer belirtilere yol açan daha önceki medikal geçmişinizi tartışmaktır. Onkoloğunuz size rehabilitasyon uzmanı, fizyolojik terapi veya konu ile ilgili uzman birini önerebilir.
Tipik bir kontrolde, cildin duyarlılığının düşmesi nedeniyle oluşabilecek kesik ve yaralar, ışık hassasiyeti, parmak kas dayanıklılığı, refleksler ve denge kontrölleri yapılacaktır.
İlişikteki nörofizyolojik testlere de tabi tutulabilirsiniz.
- Elektromiyografi, sinir iletim çalışmaları ve periferal sinir fonksiyonlarını ölçmek için kantitatif duyusal testler
- metabolik bozukluklar ve beslenme bozuklukları için laboratuvar testleri
- Muhtemel diğer sinir hasarlarına bakmak için görsel testler
Nöropatinin etkilerini tedavi etmek
Kemoterapi kaynaklı periferal nöropati ağrilarını azaltmak için bzaı ilaçlar kullanılabilir. Memorial Sloan-Kettering integratif tıp bölümü, belirtileri azaltmak için akupunktur, manuel lenf dranajı gibi bir çok değişik bütünleyici tedavi yöntemleri de önermektedir.
Ek olarak, fiziksel ve mesleki terapi de, denge ve yürüyüş, ince motor becerileri ve koordinasyonu geliştirmek için kullanılmaktadır. Bu tedavilerin çoğunluğu, nöropatiden kaynaklı düşme ve yaralanma riskini azaltmaya yöneliktir.
Kaynak:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder