Meme kanseri kontrolsüz hücre büyümesi
demektir. Meme kanserini anlamak için kanserin nasıl geliştiğini anlamak
gereklidir.
Kanser hücrelerin büyümesinden ve sağlıklı
kalmasından sorumlu gende mutasyonlar ya
da anormal değişimler sonucu meydana
gelir. Her hücrenin nükleusu hücrelerin kontrol odası gibidir. Normalde,
vücudumuzdaki hücreler büyüme süreciyle gerçekleşerek diğer hücrelerin yerini
alırlar. Sağlıklı olan eski ölü
hücrelerin yerini alır. Fakat zamanla, mutasyonlar bu belirli genlerde bu
bölümü ‘On ‘ durumuna getirip diğer kısımları ‘Off’ moduna alıyor. Hücrelerin
kazandığı bu değişim kontrolsüz büyümeye, daha fazla hücre üretmeye ve tümöre
yol açıyor.
Tümör ‘İyi Huylu (Benign)’ ya da ‘Kötü Huylu
(Malign) ’ olabilir.Benign tümörlerin
hücre yapısı ve görüntüsü normal hücreye benzediği ve yavaş büyüdüğü,diğer
dokulara zarar vermediği ya da diğer bölümlere sıçramadığı için kanseri düşündürmez. Malign tümörler
kanserlidir. Bulunduğu yerden başka yerlere sıçrayabilir.
Meme kanseri tanımı, meme kanserinde gelişen
malign tümörden alır. Çoğunlukla meme kanseri hücrelerin süt üreten
lobüllerinde ya da lobüllerden sütü alıp meme ucuna ileten kanallarda başlar. Az
görülmekle birlikte meme kanseri yağ ve fibröz bağlantı sağlayan doku olan
stroma hücrelerinde meydana gelebilir.
Yıllar
geçtikçe kanserli hücreler yakınındaki sağlıklı hücrelerin de ele geçirir ve
koltukaltındaki vücudu yabancı maddelere karşı koruyan lenf nodlarına doğru
yayılır. Kanserli hücreler lenf nodlarina yayılırsa vücudun diğer bölümlerine
kısa yoldan erişmiş olur. Meme kanserinin seviyesi kanserli hücrelerin ne kadar
uzaklaştığına göre derecelendirilir.
Meme kanseri daima genetik koddaki bir hatadan
kaynaklanır. Bununla beraber, kanser vakalarının sadece %5-10 ‘u annesinden ya
da babasından aldığı kalıtsal anormalliğe bağlıdır. Meme kanseri olgularının
yaklaşık %90’ı yaşlanmaya ve hayattaki yıpranmaya bağlı genetik
anormalliklerden kaynaklanır.
Herkesin vücudunu olabildiğince sağlıklı
kalmasını ve tekrar yakalanmamayı sağlayan, meme kanseri riskini en aza indiren
bazı yöntemler mevcuttur.(Bunlar sağlıklı kiloda kalma, sigara içmeme, alkolü
sınırlama, düzenli egzersiz)
Şunu devamlı hatırlayın, meme kanseri kimsenin
suçu değildir. Suçlu hissetmek ,meme kanserinin yaptığınız ya da başkasının
yaptığı bir şeyden dolayı olduğunu düşünmek yapıcı değildir.
Meme
Kanserinin Derecelendirilmesi
Evre 0; kanser hücrelerin meme kanalları içerisinde kalmıştır, yakındaki
dokulara zarar vermemiştir.
Evre 1 A; 2 cm’ye kadar olan tümörlerdir, kanserli hücre meme dışına çıkmamışıtr,
lenf nodüllerinde kanserli hücre yoktur.
Evre 1 B; Memede kanserli doku olmamasına rağmen lenflerde küçük kanserli hücre
grupları- 0,2 mm’de büyük 2 mm’den küçük- bulunmaktadır.
VEYA Memede
2 cm’den büyük tümör yoktur, 0,2 mm den büyük 2 mm’den küçük kanserli hücre
grupları lenflerde bulunmaktadır.
Evre 2 A ; Memede tümör bulunmaz ama
koltukaltı lenf nodlarında bulunur
VEYA 2cm ve daha küçük tümörler lenf nodüllerine sıçramıştır.
VEYA 2cm’den büyük,5 cm’den küçük lenf
nodüllerine sıçramamış tümör bulunur.
Evre 2 B ; 2cm’den büyük, 5cm’den
küçük koltukaltı lenf nodlarına sıçramış tümör bulunur
VEYA Koltukaltına sıçramamış ama 5 cm’den
büyük tümör bulunur
Evre 3 A ; Memede tümör bulunmaz, göğüs
kemiğine yakın ya da koltukaltı lenf nodlarına yapışık tümör bulunur.
VEYA Tümörün boyutu farketmez, kanserli hücre
lenf nodlarına yapışık ya da göğüs kemiğine yakınlarına sıçramıştır
Evre 3 B ; boyutu ne olursa olsun, göğüs duvarına ve meme derisine yayılmış olan
tümördür
VE Koltukaltı nodlarına sıçramış ve orada
kümelenmiş ya da göğüs kemiğine yakın lenf nodlarında sıçramıştır.
Evre 3 C ; Memede herhangibir kanser belirtisi olmayabilir ya da ne boyutta olursa
olsun tümör göğüs kemiğinde ya da meme derisindedir
VE Kanserli hücre lenf nodlarının ya da
köprücük kemiğinin altında ya da üstündedir,
VE Koltukaltı lenf nodlarına sıçramıştır veya
göğüs kemiğine yakın nodlardadır.
Evre 4 ; Kanser vücudun başka bir bölümüne sıçramıştır (Metastaz yapmıştır).
Adnan Menderes Üniversitesi
Kadın-Doğum Sağlığı Ve Hastalıkları
Hemşireliği Ana Bilimdalı
Araş. Gör. Gözde Demirsoy
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder