Kozmetik Ürünlerdeki Kimyasallar --Çeviri: Nil Güngör




Güzellik ürünleri söz konusu olduğunda, içerdikleri maddelerin etkileri göründüğünden çok daha derin olabilir. Kozmetik endüstrisi, ruj, losyon, şampuan ve traş kremi gibi pek çok üründe binlerce sentetik kimyasal kullanmaktadır.

Bu maddelerin çoğu endüstriyel üretim süreçlerinde, tarım ilacı sabitleyicisi, araç-gereç temizliği ve yağlama gibi işlemlerde kullanılmaktadır. Garaj zeminlerinin derinleme temizlenmesinde etkin bir madde olarak kullanılan bir malzemenin yüz temizleyicisi olarak ilk seçimimiz olmaması konusunda hemfikir sayılabiliriz.

Kanser, kısırlık ve doğum kusurlarıyla ilişkilendirilmiş olmalarına rağmen, ABD’deki federal kanundaki önemli boşluklar sayesinde kozmetik endüstrisi tarafından kişisel bakım ürünlerinin içine binlerce sentetik kimyasal maddenin konulmasına izin verilmektedir.

Diğer taraftan, test edilmemiş kimyasallar çevremize sürekli salınırken, meme kanseri vakaları çarpıcı bir şekilde artmıştır.  

Aşağıda kozmetik ürünlerde en çok bulunan kimyasallar ve bu kimyasalların vücudumuzda yaptıkları etkiler verilmiştir.

Fitalatlar 

Fitalatlar, ojelerde ve sentetik kokularda (sentetik parfümlerde ve diğer kozmetik ürünlerindeki sentetik parfüm bileşenlerinde) bulunan bir grup endokrin bozucu kimyasaldır. Fitalatlara genç yaşlarda maruz kalınması kızlarda, meme kanserinde bir risk faktörü olarak gösterilen, erken ergenliğe yol açmaktadır. Bazı fitalatlar hücre kültür sistemlerinde zayıf estrojenler olarak da hareket etmektedir.

Triklosan 

Triklosan, bakteri ve küf oluşumunu sınırlamak için antibakteriyel sabun, deodorant ve diş macunlarında kullanılır. Bir pestisit olarak sınıflandırılan bu kimyasal vücudun hormonal sistemini-özellikle de metabolizmayı düzenleyen tiroid hormununu-etkileyebilir; bu da normal meme gelişimini bozabilir. Triklosan maddesinin yaygın kullanımı, aynı zamanda, antimikrobiyal ajanlara karşı bakteriyel direncin ortaya çıkmasında katkıda bulunabilir.

1,4 dioksan (1,4-dioxane)

1,4-dioksan ürün etiketlerinde yer almamaktadır.  Şampuan, duş jeli, çocuk banyo ürünleri ve diğer köpüklü kozmetiklerin üretimi sırasında oluşan bir petrol kaynaklı kirleticidir. Kanser Araştırmaları Uluslararası Ajansı (IARC) bu maddeyi olası bir kanserojen olarak sıralamış; Ulusal Toksikoloji Programı (NTP) ise orta derecede öngörülen bir kanserojen olarak belirlemiştir.

Parabenler 

Parabenler, krem, losyon, merhem ve koltuk altı deodorantlar da dahil olmak üzere bir çok kozmetik üründe antifungal ajan, koruyucu ve antimikrobiyal olarak yaygın kullanıma sahip bileşikler grubudur. Parabenler deri yoluyla emilmektedir. Meme tümörlerinden alınan biyopsi örneklerinde de tespit edilmiştir.

Etilen Oksit 

Etilen oksit, parfümlerde bulunan ve popüler şampuan markalarının üretiminde yaygın olarak kullanılan bir kimyasaldır. Bu kimyasal “bilinen insan kanserojeni” olarak sınıflandırılmakta ve aynı zamanda Ulusal Toksikoloji Programı (NTP) tarafından hayvanlarda meme kanserojeni olarak tanımlanmış 48 kimyasaldan biridir. 

1,3-bütadiyen 

İtici izobüten maddesini içeren tıraş kremi, sprey güneş koruyucu, fondöten ve mantar önleyici tedavilere 1,3-bütadien adlı kanserojenin bulaşmış olma olasılığı bulunmaktadır. Bu kimyasala genellikle solunum yolu ile maruz kalınır. Kemirgenlerde meme tümörlerinde artışa yol açtığı gösterilmiştir.

Polisiklik aromatik hidrokarbonlar  (PAH)

Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’lar) kömür, ham petrol ve benzinde doğal olarak bulunan bir kimyasal grubudur. Naftalin yaygın kullanılan bir PAH örneğidir. Bazı kozmetikler ve şampuanlar kömür katranı ile yapıldığından PAH içerebilir. PAH’ların meme kanseri riskini artırdığı gösterilmiştir.

Plasental Özü 

Plasental özü, insan ya da hayvan plasentasından elde edilir; saç kremleri, şampuan ve özellikle koyu tenli kadınlara yönelik pazarlanan kişisel bakım ürünlerinde kullanılır. Ulusal Toksikoloji Programı (NTP), plasental özlerin içindeki en önemli hormanal kirletici olan progesteronu orta derecede öngörülen bir kanserojen olarak belirlemiştir.

Kurşun 

Kurşun,  güneş kremi, fondöten, oje renkleri, ruj ve beyazlatıcı diş macunları da dahil olmak üzere 650'den fazla kozmetik üründe kullanılmış  olabilir. Kurşun, öğrenme, dil ve davranış sorunları ile bağlantılı kanıtlanmış bir nörotoksindir. Ayrıca düşükler, erkek ve kadın kısırlığı ve kızlarda ergenliğin gecikmesiyle ilişkilendirilmiştir.

Alüminyum 

Alüminyum bazı koltuk altı ter önleyicilerinde bulunur. Kadmiyum gibi, alüminyum da östrojen hormonunu taklit eder ve DNA’ya doğrudan zarar verebilen bir metaldir. Araştırmalar meme kanseri riskiyle doğrudan nedensel bir bağ gösterememiş olsa da, alüminyumun meme kanserlerinin en yüksek oranla teşhis edilen bölgelerde bulunan meme dokularında yoğunlaştığı gösterilmiştir.

Güneş Koruyucusu 

Bazi güneş koruyuculari, kayda değer seviyelerde östrojenik aktiviteye sahip kimyasallar içerir. İn vitro çalışmalarda östrojenik aktivite düzeyleri insan meme kanseri hücrelerinin çoğalma oranındaki artışıyla ölçülmektedir.

Kaynak:



Hiç yorum yok: