Kanser ve Beslenme Diyetisyenime Soruyorum 4 -Uzm. Diyetisyen Dilşat BAŞ

Bölüm 1, 2 ve 3:
http://kanserle-dans.blogspot.com/2013/03/diyetisyenime-soruyorum-uzm-diyetisyen.html
http://kanserle-dans.blogspot.com/2013/03/kanser-ve-beslenme-diyetisyenime.html
http://kanserle-dans.blogspot.com/2013/03/kanser-ve-beslenme-diyetisyenime_16.html

Uzman Diyetisyen Dilşat Baş Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü mezunu ve 19 yıllık çok yönlü bir meslek tecrübesi var. 'Kanser ve beslenme', 'Kemik iliği naklinde tıbbi beslenme tedavisi' uzmanlık alanlarından birkaçı. Hepsinden önemlisi ilgili, paylaşımcı ve özverili. Kanserle Dans ailesine verdiği karşılıksız destek için gönülden teşekkür ediyoruz sevgili Dilşat Baş'a.
Sizler sordunuz Dilşat hanım Kanserle Dans Facebook sayfasında 'Diyetisyenime soruyorum' köşesinde cevapladı.


Soru:  Pekmez tüketimi ile ilgili bilgi verebilirmisiniz? Özellikle meme kanseri yaşayanlar için kullanımı hakkında.
Dilşat BAŞ: Pekmez  demir,kalsiyum ve potasyum içeriği zengin bir yiyecektir. Demir gereksinimi yaş gruplarına göre farklı olmakla birlikte günlük yaklaşık 10-15 mg’’ dır. 1 tatlı kaşığı pekmez yaklaşık 0.5 mg demir içermektedir.
Sabah kahvaltısında yanında  C vitamini kaynağı meyve veya sebzelerle birlikte tüketilmesini tavsiye ederim (C vitamini demir emilimini arttırmaktadır).
Meme kanseri tedavisinin ardından kilo kontrolü ve kan yağlarının normal sınırlar içerisinde tutulmasının önemli olduğunu biliyoruz. Bu nedenle günlük beslenme planında alınan saf karbonhidratların (şeker,bal ,pekmez vb) tüketimini  yaklaşık 40 gr (4 yemek kaşığı şeker) ile sınırlıyoruz.
Pekmez tüketiminizi günlük hakkınız olan 40 gr şeker grubundan düşerek tüketebilirsiniz(Ek hastalık varlığı örneğin böbrek yetmezliği, diyabet gibi durumlarda sizi takip eden diyetisyeninizin önerilerine uyunuz)
Sağlıklı günler dilerim.

Soru: Kefir sık sık tüketilmeli mi? Teşekkürler.
Dilşat BAŞ: Günlük süt grubu ihtiyacının 1 bardağı kefir olarak tüketilebilir. Nötropenik dönemde veya kemik iliği nakli sonrası  probiyotik yoğurt, probiyotik tablet ve doğal probiyotik olan kefiri önermiyoruz.

(Nakil hastalarında probiyotik veya probiyotik içeren besin kullanımı ile ilgili çalışma yoktur ancak bu hastalarda probiyotik kullanımı sonrası yaygın enfeksiyon rapor edilmiştir. Bu nedenle hastalar, probiyotik veya probiyotik içeren ürünlerden kaçınmalıdırlar.)

Bilgi notu:
Probiyotikler yeterli miktarda tüketildiğinde insan sağlığı ve fizyolojisi üzerinde olumlu etki yapan yararlı canlı mikroorganizmalardır. Piyasada tablet, toz formları ve probiyotik ilaveli yoğurtlar olduğu gibi bizim günlük beslenmemizde kullandığımız yoğurt, kefir de probiyotik besinler olarak kabul edilmektedir.

Soru: Kemoterapi sonrası beslenme nasıl olmalıdır? Yeşil çay tüketimi şu an yasak kemoterapi sonrası devam edecek mi?
Dilşat BAŞ: Kemoterapi sürecinde beslenme yetersizliğine neden olabilecek yan etkiler yaşayıp yaşamadığınız ve şu anki beslenme durumunuz bu sorunun cevabını değiştirecektir.

Beslenme yetersizliğinizin olmadığını düşünerek yanıt verecek olursak yaşınız, boyunuz, ağırlığınıza göre almanız gereken sağlıklı enerjiyi  kilo kontrolünüzü sağlayacak ve vücut yağ oranınızı arttırmayacak şekilde her besin grubundan yeterli miktarda tüketerek sağlamalısınız.

Türkiye’ye özgü beslenme rehberinde; ülkemizin besin üretimi ve beslenme durumunu dikkate alarak günlük alınması gereken temel besinlerin planlanmasında dört besin grubu kullanılmasının daha uygun olduğuna karar verilmiş ve grupların şekil ile ifadesinde aşağıda görülen dört yapraklı yonca kullanılmıştır. Aşağıdaki linkten ayrıntılı önerilere ulaşabilirsiniz.


Günlük beslenmenizi  4-6 öğün  şeklinde düzenleyiniz.
·         Öğünlerinizde, yukarıda gördüğünüz yoncanın her bir yaprağından bir yiyeceğin yer almasına  özen gösteriniz.
·         Doktorunuz sınırlandırma getirmediyse su tüketiminizi arttırınız (günde  8-10 bardak)
·         Haftada 1 kez ağırlığınızı kontrol ediniz.
·         Beslenme durumunuzda olumsuz gelişmeler olursa bunu doktorunuz ve diyetisyeninizle hemen paylaşarak çözüm arayınız.
·         Diyet tedavisi gerektiren başka hastalıklarınız var ise diyetisyeninizin vermiş olduğu programa uyunuz.
·         Doktorunuzun müsaade ettiği ölçüde fiziksel aktivitenizi arttırınız.

Yeşil çay tüketimi kemoterapi sonrası yasaklamıyoruz ancak, yeşil çay ile etkileşen bir ilaç kullanıyor ve bunun kullanımı tedavi sonrasında da sürecekse mutlaka doktorunuza danışınız.

Soru: Alkali beslenme konusu bu aralar gündemde bu konuda sizin düşünceniz nedir? Bu tip beslenmenin kanser hastalarına faydası var mıdır?

Dilşat BAŞ: Bizim diyet programlarımızda böyle bir tanımlama yok, sizin sorunuz üzerine konuyu araştırınca karşıma 10 öneriden oluşan bir program çıktı. Alkali beslenme ile ilgili program sebze suyu öneriyor biz diyetisyenler sebzenin kendisini yiyin diyoruz çünkü sebze içerdiği posa ile bir bütün. Posa vücudumuzun süpürgesi diyebiliriz zararlı öğelerin vücudumuzdan uzaklaştırılmasını sağlıyor ve posa alımını arttırmanın en iyi yolu sebze tüketimi. Sebzelerin bu denli yararlı posasını atıp sadece suyunu için önerisine katılmıyorum ( Ayrıca kemoterapi alan hastalarımızın çiğ sebze ve meyve tüketimi nötropenik dönemlerde yasaklıyoruz)

Et ,yumurta gibi en iyi protein kaynakları hatta inek sütü asidik grupta belirtilmiş, bizim hasta grubumuzun yeterli ve iyi kalite proteine ihtiyacı var beslenmemizden bu temel besinlerin çıkarılması düşünülemez.

Listeyi uzatmak istemiyorum, kanser tedavisi alan hastalarımızın ,hastalıkları ve içinde bulundukları beslenme durumuna uygun ,her besin grubunu kendileri için yeterli miktarda içeren bir beslenme programı ile yeterli beslenmelerini sağlamalarını öneriyorum.

Mümkünse tedavi oldukları hastanede doktorlarından yönlendirme isteyerek diyetisyene ulaşmaları ve kendileri için en uygun beslenme programını diyetisyenleri ile birlikte oluşturmaları en sağlıklı olan yoldur.

Soru: Tavada 3-4 damla zeytinyağıyla balık kızartıyorum dogru mu? Bir de bitki caylarıyla ilgili bilgi istiyorum hergün değilse bile arada siyah çay içmek yerine nane ıhlamur çayı yapsam dogru olur mu kemoterapi sonrası evde dinlenirken?
Dilşat BAŞ: Bu işlemi kısık ateşte yapmalısınız ve ya daha doğrusu yağlı kağıt kullanarak fırınlamak. Hemen yemeğin ardından olmamak koşulu ve açık olarak siyah çayı kullanabilirsiniz. Kemoterapileriniz bitti ise ve ek bir tedavi almıyorsanız günde 1 -2 fincan ıhlamur, nane  çayı kullanabilirsiniz.
Yorum: Dilşat hocam, öpüyorum --Pınarın annesi
Dilşat BAŞ: Asiye hanıma sevgilerimi göndermek istiyorum.
Pınar, ülkemizde beslenme konusundaki eksiklerin ve bilgiye ulaşmada zorlukların ne denli yoğun bir şekilde yaşandığını bana ayrıntılarıyla kendi dansından anlatan ‘ne olursunuz hocam birşeyler yazın ‘diyen ve yazmaya başladığım naçizane metinleri heyecanla ‘muhteşem olmuş ‘nidalarıyla karşılayan ve beni yüreklendiren  çok sevgili hastam….
Uzman Diyetisyen Dilşat BAŞ

1 yorum:

Adsız dedi ki...

hocam şu an sizinle karşılıklı konuşuyormuş hissine kapıldım ve çok mutlu oldum öpüyorum